Bilim insanları, Nobel ödüllü gen düzenleme yöntemi CRISPR’ı kullanarak enfekte hücreleri bağışıklık yetmezlik virüsünden (HIV) temizlediklerini bildirdi.
Medical Express’in haberine göre, Amsterdam Üniversitesinden bilim insanları Avrupa Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Kongresi’nde (ECCMID) sunacakları araştırmanın bir özetini paylaştı.
Dr. Elena Herrera-Carillo ve ekibi, genleri DNA üzerinde keserek düzenlemeye izin veren “gen makası” olarak da bilinen Nobel ödüllü CRISPR-CAS yöntemini kullandı.
Yöntem, rehber RNA’ların (gRNA) yönlendirmesiyle DNA’yı belirlenmiş noktalardan keserek istenmeyen genlerin silinmesini ya da hücreye yeni genetik materyal eklenmesini kolaylaştırıyor.
HIV tedavisinin zorluğu ise virüsün genomunu ev sahibi DNA’ya entegre edebilmesi nedeniyle yok edilmesini aşırı zorlaştırmasından kaynaklanıyor.
Halihazırda, HIV’nin tedavisi için çok sayıda güçlü antiviral ilaç kullanılıyor ancak etkili olmalarına rağmen tedavi durdurulduğunda HIV geri gelebileceği için bu ilaçlar hayat boyu kullanım gerektiriyor.
Bilim insanları araştırmalarında, “korunumlu” HIV dizilerine karşı moleküler makaslar (CRISPR-CAS) ve 2 gRNA kullanarak enfekte olmuş T hücrelerini iyileştirmeyi başardı.
Diğer yandan tedavi edici CRISPR-CAS ayraçlarını hücrelere kodlayan araçların büyüklüğü konusunda zorlukla karşılaşan araştırmacılar, ayrıca antiviral tedavi sonlandırıldığında HIV’i geri getiren HIV rezervuar hücrelerine de ulaşmak için farklı hücrelerden çeşitli CRISPR-CAS sistemlerini değerlendirdi.
“ÇOK ÖNEMLİ BİR GELİŞME”
SaCas9 sistemiyle HIV’i etkisiz hale getirip enfekte DNA’yı kesmeyi başaran araştırmacılar, CRISPR-CAS ayraçlarını hücrelere kodlayan araçların da boyutunu başarıyla küçülterek “saklı” HIV rezervuar hücrelerinin yüzeyindeki belirli proteinlere odaklanarak bu hücreleri hedef alabildi.
Araştırmacılar, çeşitli hücrelerde ve rezervuarlarda saklanabilen HIV’i hedef alabilecek etkili tümleşik CRISPR saldırısı geliştirdiklerini bildirdi.
İstenen hücrelerin tedavi edilebileceğini gözlemlediklerini kaydeden bilim insanları, araştırmanın bulgularının HIV tedavi stratejileri tasarlama yönünde çok önemli bir gelişme olduğunu aktardı.
Araştırmacılar, diğer yandan çalışmanın henüz kavram kanıtlama aşamasında olduğunu, kısa sürede HIV tedavisi sunmayacağını vurguladı.
