Hepimiz çok sıcak bir yaz gününde fırtına bulutlarının üstümüzde toplandığına en az bir kez şahit olmuşuzdur. İşte benzer bir tropik fırtına sisteminde dünyada kaydedilmiş en düşük sıcaklık değeri elde edilmiş olabilir.

2018 yılında Ekvator’un hemen güneyinde kaydedilen sisteme ilişkin yapılan araştırma henüz yayımlandı.

Buna göre Pasifik Okyanusu’nun batısında oluşan bu tropik fırtınanın en yukarısında sıcaklık değeri -111 derece olarak ölçüldü. Bu değerin rekor bir seviye olabileceği değerlendiriliyor.

29 Aralık 2018 tarihindeki bu rekor gözlem, Amerika Birleşik Devletleri’ne ait Noaa-20 uydusu tarafından yapıldı.

Meteorolojik ifadelerle açıklamak gerekirse; çok kuvvetli bir hava akımı, atmosferin en alt tabakasına (troposfere) ulaşması ile genellikle düzleşiyor ve örs benzeri bir şekil alıyor.

Ama fırtınanın çok kuvvetli olduğu durumlarda, yukarı yönlü hava akımı troposferi aşarak, bir sonraki katman olan stratosfere ulaşabiliyor. 2018 yılında yaşanan olayda bulutun üst seviyesi 20.5 kilometredeydi.

BBC’ye konuşan Oxford Üniversitesi’nden Simon Proud, bu duruma “overshooting top” adı verildiğini, bulutun tepe noktasının Tropopoz tabakasını aştıktan sonra bu yükseliş sırasında her kilometrede 7 derece soğuduğunu belirtiyor.

Proud, 2018 yılındaki örnekte Tropopozu aşan bulutun, 13 – 14 derece daha soğuk olduğunu kaydetti.

Gözlemle ilgili araştırmayı yayımlayan Wisconsin-Madison Üniversitesi’nden meteorolojistler, bu sıra dışı durumda bazı ek faktörlerin katkıda bulunduğunu değerlendiriyor.

‘Şanslıyız ki bu fırtına hiçliğin ortasında yaşandı’

Uzmanlar, bunun bir nedeni için, fırtınanın oluştuğu bölgedeki okyanus suyunun çok sıcak olmasını gösteriyor. Buna ek olarak, Madden-Julian Salınımı adı verilen bir hava olayı fenomeninin de katkıda bulunduğunu söylüyorlar.

Madden-Julian Salınımı, yağışlı ve kuru havayı etkileyen, doğu yönlü ilerleyen bölgesel rüzgarlara deniyor.

Yapılan bu gözlem, aynı zamanda bu tür süper soğuk fırtınaların sayısındaki artışa da dikkat çekiyor.

Son üç yılda yaşanan benzer fırtınaların sayısının, ondan önceki 13 yılla eş olduğu gözlemlendi. Soğuk hava fırtınalarının daha çok tehlike yarattığı değerlendirilirse bu gözlem önem kazanıyor.

Oxford Üniversitesi’nden Simon Proud, “Şanslıyız ki bu fırtına hiçliğin ortasında yaşandı” derken yaşanabilecek tehlikeye işaret ediyor.